Alleen maar nette mensen
In de allereerste roman van Robert Vuijsje, is zijn hoofdpersoon David opzoek naar zichzelf. Waar hij thuis hoort, maar boven al ook waar hij zich thuis voelt. Vuijsje weet dit redelijke zware onderwerp licht over te brengen door toevoeging van humor. Maar nooit te veel, zodat het besef blijft dat de werkelijkheid behoorlijk hard is. De soms racistische teksten maken het boek tot wat hij is. En uiteindelijk kan je niet wachten tot je de laatste bladzijden hebt gelezen, en de vraag die als een rode lijn door het verhaal heen loopt, beantwoordt wordt.
Vind hij zichzelf nou eigenlijk wel?
Robert Vuijsje heeft met zijn droom debuut in de wereld van literatuur verschillende meningen weten los schudden. Zowel afkeurend als goedkeurend. Niemand zal ontkennen dat het verhaal met het verschrikkelijke zware onderwerp, toch licht en soms zelfs grappig is.
David Samuels is een Nederlandse Jood, uit Amsterdam Zuid. Met zijn brave vriendin en gymnasium diploma past hij perfect thuis in het rijkere gedeelte van de hoofdstad van Nederland.
Door anderen wordt hij gezien als Marokkaan, dit door zijn zwarte haren. Het leventje wat hij nu leeft vind hij te saai. Naomi zijn vriendin is maar te braaf, en hij voelt bij haar niet de vonken die hij graag wilt voelen.
Vonken die hij bij een intellectuele negerin vast wel kan vinden. Maar bestaat de intellectuele negerin eigenlijk wel? En waar hoort David nou echt thuis? Bij de Hollanders, zijn Rowanda, de Bijlmer-queen of toch ergens anders?
Het zijn maar enkele van de vragen waar David zo mee zit in het verhaal. Interessant om te lezen hoe hij ze ook allemaal zelf weet te beantwoorden. Het ietwat racistische taalgebruik was bij sommige critici een doorn in het oog. Voor mij was het vooral iets wat het verhaal een extra vleugje eerlijkheid gaf. In de echte wereld denken we ook niet allemaal lief en aardig over elkaar, dus waarom in een boek die al zo dicht bij de werkelijkheid staat de boel romantiseren?
Vuijsje weet de details goed te brengen in het boek. Eerlijk vooral, en niet bang om te shockeren. Een scene waarin David met een "vriend" in een garage box oraal bevredigd wordt terwijl die zelfde "vriend" met het meisje seks heeft, is zonder enige schaamte neergezet. Die scene vond ik zelf een beetje onsmakelijk, omdat ik me dingen kan voorstellen wat leuker is dan zo iets. Maar ik vind het wel ontzettend knap dat Vuijsje het zo neer durft te zetten.
Na deze scene besluit David zijn intellectuele negerin ergens anders te zoeken. Hij reist af naar Amerika, om daar na enkele avontuurtjes Rosalynn te ontmoeten. Ze is slim, grappig, en een echt negerin met grote borsten en een dikke kont. David komt tot de conclusie dat de intellectuele negerin niet bestaat, en als ze wel slim zijn, lijken ze te veel op de blanke vrouw. En David komt daarmee tot de conclusie dat hij dan net zo goed bij Naomi kan blijven.
Helaas voor David is Naomi verder gegaan met zijn leven als hij weer terug komt in Nederland. Hij wilt geen Nederlander meer zijn, en besluit daarom maar de allochtoon te zijn waarvoor zijn mede Nederlanders hem aanzien. Hij ontmoet Naima, een Marokkaans meisje, en uit eindelijk lijkt alles toch een goed einde te hebben.
Dus ja, als lezer worden alle vragen beantwoordt. En de hoofdvraag, wie David nou eigenlijk echt is? Geen Nederlander, hij past niet in de cultuur van Rowanda. Ik zou zeggen dat David eindelijk beseft dat hij zichzelf niet zo nodig in hokje hoeft te stoppen.
